Drodzy uczniowie, chciałabym zaproponować Wam mapę myśli jako sposób robienia notatek z dowolnego przedmiotu czy zagadnienia. Zapraszam do zapoznania się z poniższym teksem oraz stworzoną przeze mnie mapą myśli do tematu

"Kultura i sztuka i  starozytnej Grecji"

Czym są mapy myśli

Tworzenie map myśli (ang. mind map) to notowanie pewnego zagadnienia za pomocą powiązanych ze sobą strzałkami lub liniami i wynikających z siebie słów-kluczy, które wyodrębniamy z tekstu. Sporządzona w ten sposób notatka ma strukturę promienistą, która odwzorowuje ciąg skojarzeń wychodzących    od centralnego słowa kluczowego.

Za twórcę tej metody notowania uważa się powszechnie Tony’ego Buzana, natomiast już w notatkach samego Leonarda da Vinci sprzed 500 lat można dostrzec podobny schemat sporządzania notatek.

Dlaczego warto notować w postaci map myśli?

Tradycyjne, linearne notatki, które znamy ze szkoły lub ze studiów, nie angażują w wystarczającym stopniu naszego mózgu. W trakcie sporządzania mapy myśli angażujemy nie tylko lewą, ale także prawą półkulę mózgu, używamy pamięci przestrzennej, budujemy system skojarzeń, dzięki czemu łatwiej i szybciej zapamiętujemy informacje oraz później odtwarzamy je z pamięci.

Mimo że pojęcie „mapa myśli” stało się obecnie dość znane, to większość osób, które słyszały o tym sposobie notowania, nadal nigdy nie spróbowały takiej mapy stworzyć. Nie istnieje bardziej skuteczne narzędzie do notowania, nauki i rozwoju pomysłów, ale także burzy mózgów, rozwiązywania problemów oraz planowania i organizacji działań niż mapy myśli.

Jak robić mapy myśli krok po kroku?

• Ułóż kartkę A4 poziomo lub pionowo.
• Na środku kartki umieszczamy najważniejsze centralne pojęcie, temat, hasło, pytanie, problem, ewentualnie tytuł książki, artykułu lub wykładu. Musi to być najbardziej widoczny element mapy, dlatego warto użyć większej czcionki, pogrubionych liter oraz ew. jaskrawszego koloru.
• W miarę pojawiania się nowych wątków umieszczamy wokół centralnego pojęcia słowa klucze (obszary, zagadnienia), z których będą „wyrastać” kolejne hasła, skojarzenia, obszary, pomysły itd. Nowe pojęcia łączymy ze sobą za pomocą strzałek i linii.
• Pamiętajmy, żeby dbać o hierarchię pojęć w naszej mapie. Mapa myśli rozwija się   od ogółu (od środka) do szczegółu, w związku z tym musimy uwydatniać rzeczy bardziej ogólne od drugorzędnych.
• Pisz WIELKIMI DRUKOWANYMI LITERAMI. Jeśli będziesz pisał/-a tak, jak to robisz zazwyczaj w swoich notatkach, to rozczytanie takich słów-kluczy zajmie Ci wiele (na pewno więcej) czasu.
• Mapa myśli musi być czytelna i maksymalnie przejrzysta. Powinieneś/powinnaś zrobić wszystko, co w Twojej mocy, by móc „ogarnąć” mapę wzrokiem w jednej chwili. Z drugiej strony pamiętaj, że mapa musi być czytelna przede wszystkim dla Ciebie, nie dla innych.
• Stosuj kolory. Najlepiej będzie, jeśli każde słowo kluczowe oraz przyporządkowane do niego kolejne słowa będą innego koloru. Natomiast musisz uważać, by nie przesadzić z kolorami.
• Dodawaj do słów kluczowych proste ikonki i symbole.
• Dbaj o symetrię mapy. Mapa powinna wyglądać w miarę harmonijnie (ale bez starania się o idealność). Staraj się uzupełniać puste przestrzenie/luki (przy okazji dzięki temu istnieje prawdopodobieństwo, że dostrzeżesz pewne luki).
• Stąd też wynika bardzo ważna wskazówka: tworzenie mapy myśli polega nie na rysowaniu, tylko na aktywnym słuchaniu lub czytaniu ze zrozumieniem i umiejętności skupienia się na rzeczach kluczowych, dostrzeganiu zależności oraz tworzeniu skojarzeń. Mapa myśli jest nie tyle nośnikiem treści, ile przede wszystkim systemem skojarzeń, który umożliwi nam przywołanie zdobytej wiedzy/informacji.
• Możesz także dodać tytuł mapy (np. na górze), jeśli słowo kluczowe na środku nie wyczerpuje całości zagadnienia, zawartego w mapie.
• Nie obawiaj się skreślania, poprawiania mapy podczas jej sporządzania. Mapa myśli jest dla Ciebie i musi być przede wszystkim wyczerpująca i czytelna, a nie ładna. Jeśli zależy Ci na estetyce, to po prostu przepisz później wszystko jeszcze raz. Dzięki temu podwójnie zapamiętasz treść notatki.
• Przyporządkuj mapę. Włóż ją do lektury, którą czytasz lub do teczki/segregatora, w którym przechowujesz materiały z danego przedmiotu/projektu. Nie zaniedbuj tego kroku!

Najważniejsze aspekty tworzenia map myśli, które zostały przedstawione w niniejszym artykule, są całkowicie wystarczające, by rozpocząć samodzielną naukę i ćwiczenia w tym zakresie oraz aby po prostu zacząć notować w postaci map myśli.

Pamietaj, że każda mapa myśli będzie inna. Im więcej map zrobisz, tym lepiej będą wyglądać i trafniej odwzorowywać treść lektury i wykładów – praktyka czyni mistrza. Owocnej nauki!